Ο “Αναρχικός των δύο κόσμων” είναι ένα μυθιστόρημα επιστημονικής φαντασίας της Ούρσουλα Λε Γκεν. Εκδόθηκε το 1974, κέρδισε τόσο το βραβείο Hugo, όσο και το βραβείο Nebula, και κατά την άποψη μου είναι από τα πιο χαρακτηριστικά παράδειγμα που έχω συναντήσει ως τώρα για το τι ακριβώς είναι η επιστημονική φαντασία. Είναι το πρώτο (σε σειρά, όχι σε χρόνο έκδοσης) βιβλίο από τον “Κύκλο του Χάιν” της Λε Γκεν, αλλά είναι απολύτως αυτοτελές.
Η ιστορία του Aναρχικού εξελίσσεται σε δυο σκηνές, στον πλανήτη Urras και στον δορυφόρο του, Anarres. Ο Urras είναι ένας εύφορος πλανήτης, χωρισμένος ανάμεσα σε πολλά έθνη, με πολιτικά συστήματα που μοιάζουν πολύ με αυτά που ξέρουμε. Ο Anarres είναι ένας φτωχός και άνυδρος πλανήτης, που όμως είναι κατοικήσιμος.
Περίπου 200 χρόνια πριν τα γεγονότα του βιβλίου, τα κράτη του Urras, μετά από κοινωνικές αναταραχές, συμφώνησαν να παραχωρήσουν τον Anarres στους επαναστάτες για να εδραιώσουν εκεί την ουτοπική κοινωνία τους. Μετά την μετακίνηση των επαναστατών, κάθε επικοινωνία ανάμεσα στους πλανήτες διεκόπη, πέρα από ένα υποτυπώδες εμπόριο.
Ο Σέβεκ είναι ένας θεωρητικός φυσικός από τον Anarres. Ζει σε μια αναρχική κοινωνία, βασισμένη στην ανθρώπινη αλληλεγγύη, όπου στον καθένα ανήκουν τα πάντα και τίποτα. Δεν υπάρχουν νόμοι ή κυβέρνηση – όλα γίνονται ύστερα από συνεργασία και συνεννόηση, και κανείς δεν έχει καμία εξουσία πάνω σε κανέναν άλλο.
Παρ’ όλα αυτά, οι συνθήκες τον αναγκάζουν να ταξιδέψει στον Urrras, στο καπιταλιστικό κράτος του A-Io, για να καταφέρει να συνεχίσει την έρευνα του, και να προσφέρει τους καρπούς της σε όλους τους ανθρώπους.
Το βιβλίο είναι ένα πραγματικό αριστούργημα. Η Λε Γκεν, μέσα από την ρεαλιστικότατη περιγραφή μιας ουτοπικής αναρχικής κοινωνίας θέτει συνεχώς ερωτήματα για την ανθρώπινη φύση, την ανθρώπινη κοινωνία και τις ανθρώπινες σχέσεις.
Η επάρκεια αγαθών ευνοεί ή όχι την ανθρώπινη αλληλεγγύη; Είναι δυνατή η ύπαρξη τεχνολογικής κοινωνίας χωρίς νόμους και κράτος; Έχει επίδραση η γλώσσα που μιλάει κάποιος με τον τρόπο που σκέφτεται; Ο αναγνώστης καλείται συνεχώς να αμφισβητήσει πράγματα που απλά θεωρούσε δεδομένα, ή να αναρωτηθεί για πράγματα που δεν τον είχαν απασχολήσει ποτέ.
Όπως κάθε καλό βιβλίο επιστημονικής φαντασίας, ο Αναρχικός είναι ένα πείραμα σκέψης, και μάλιστα είναι ένα από τα καλύτερα που έχω διαβάσει. Πιστεύω μάλιστα πως από εδώ και μπρος θα είναι η πρώτη πρότασή μου σε όσους νομίζουν ότι επιστημονική φαντασία είναι μόνο ιστορίες με εξωγήινους, λέιζερ και εκρήξεις.
Προτείνεται ανεπιφύλακτα σε φίλους και μη της επιστημονικής φαντασίας.
10/10