Το The Moon is a Harsh Mistress είναι ένα βιβλίο επιστημονικής φαντασίας του Ρόμπερτ Χάινλαϊν που κυκλοφόρησε το 1966 και κέρδισε το βραβείο Hugo την επόμενη χρονιά.
Η πλοκή του βιβλίου εξελίσσεται στα τέλη του 21ου αιώνα, κατά κύριο λόγο στη Σελήνη, ενώ μικρό μέρος της ιστορίας εξελίσσεται και στη Γη.
Σύμφωνα με τον συγγραφέα η Σελήνη έχει το ιδιόμορφο καθεστώς μιας ελεύθερης φυλακής, και οι εγκληματίες της Γης αποστέλλονται στις αποικίες της Σελήνης για να εκτίσουν τις ποινές τους. Όταν τελειώσουν, αν έχουν τα χρήματα για τα εισιτήριο της επιστροφής είναι ελεύθεροι να επιστρέψουν στην πατρίδα τους.
Φυσικά κανείς δεν τα έχει, αλλά και αν τα είχε, αρκούν μερικές εβδομάδες στο ασθενές βαρυτικό πεδίο της Σελήνης για να αδυνατίσει αρκετά ο οργανισμός ενός ανθρώπου ώστε να μην μπορεί ποτέ ξανά να προσαρμοστεί στην τεράστια βαρύτητα της Γης.
Σαν αποτέλεσμα, στη Σελήνη έχει διαμορφωθεί μια κοινωνία που αποτελείται από κατάδικους, πρώην κατάδικους, και ελεύθερους ανθρώπους, απογόνους παλαιότερων καταδίκων. Οι κάτοικοι της Σελήνης παράγουν σιτηρά σε υπόγειες φάρμες, τα οποία πουλάνε στη Γη σε εξευτελιστικές τιμές που τους επιβάλλονται από την διοίκηση των αποικιών, ενώ είναι αναγκασμένοι να αγοράζουν αέρα και νερό σε εξωφρενικές τιμές. Φτάνοντας λοιπόν στην αρχή του βιβλίου, η κατάσταση στη Σελήνη μυρίζει μπαρούτι.
Πρωταγωνιστής και αφηγητής του βιβλίου είναι ο Mannie, ένας ελεύθερος κάτοικος της Σελήνης, ο οποίος είχε το κουράγιο να πάει στη Γη και να υπομείνει το τρομερό βαρυτικό της πεδίο αρκετά ώστε να γίνει μηχανικός υπολογιστών. Έτσι γυρίζοντας στην πατρίδα του έχει εξασφαλισμένη μια καλή ζωή σαν συντηρητής του μεγάλου υπολογιστή της διοίκησης, αφού είναι ο μοναδικός με τις γνώσεις σε όλο το δορυφόρο.
Όταν κάποια στιγμή ο Mannie συνειδητοποιεί ότι ο υπολογιστής που ελέγχει τα πάντα στη Σελήνη έχει αποκτήσει συνείδηση και λειτουργεί σαν αυτόνομη προσωπικότητα, ο Mannie και οι φίλοι του, μια γηγενής πανέμορφη σοσιαλίστρια και ένας εξόριστος Γήινος αναρχικός καθηγητής, τον επιστρατεύουν και αρχίζουν να οργανώνουν την επανάσταση.
Για την ακρίβεια, όλο το βιβλίο θα μπορούσε να χαρακτηριστεί σαν ένα εγχειρίδιο για επαναστάτες, με οδηγίες για ασφαλείς επικοινωνίες, αποτελεσματικές τακτικές, και μεθόδους για την εδραίωση μιας επανάστασης. Πάντως η αφήγηση έχει αρκετό χιούμορ, δεν χάνει το ενδιαφέρον του αναγνώστη σε κανένα σημείο, και συνολικά το βιβλίο είναι πολύ ευχάριστο.
8/10